KİMYACI ANNELERİMİZ

Kimya, sadece kimyacıların işi olmaktan çıkmış. O kadar önemli bir yer almışki, tüm insanları ilgilendiren bir dal olmuştur. Ev ve ev dışı tüm mesleklerde çalışmalarının bir yerinde bu dal çalışanların karşısına çıkmaktadır. Her işimiz de maddelerle içli dışlı oluyoruz. Bir işi düşününki herhangi bir madde olmadan gerçekleşsin. Ofiste, Okulda, Fabrikada, Dükkânda olduğu gibi Mutfakta da işlerimizin ana varlıklarıdır maddeler. Ve maddenin özelliklerini, birbiriyle etkileşimlerini inceleyen dal Kimya olunca, herkesin bir şekilde Kimyayla iç içe olması da kaçınılmaz oluyor.  

Ayaklarının altında cennet bulunan, varlık sebebimiz, doğuran, emziren, büyüten, dünyanın en mükemmel insanları, çok değerli varlıklarımız olan annelerimiz de; günlük işlerinde birçok kez fiziksel ve kimyasal olaylarla karşı karşıya kaldıklarını ve büyüklerinden elde etmiş oldukları deneyimlerden yararlanarak, işlerini yaptıklarını gözlemleriz. Bu çalışmalarını yaparlarken, bilimsel davranmadıkları, sebep ve sonuçlarla kafa yormadıkları, geleneksel davrandıkları dikkat çekiyor. Bilimsellikten uzak, geleneksel deneyimlerle de olsa işlerini başarılı bir şekilde yapıyorlar. Kaynama olayının basit bir tanımını yapamadıkları, bazı temel özelliklerini sayamadıkları halde, tüp üstünde yemek için konulmuş suyun kaynayıp kaynamadığını belirlemede, kaynama olayı başladıktan sonra ısıtıcının şiddetini ayarlamada çok ustaca davranıyorlar.

Kimyanın ilk konularından biri olan karışımların ayırma yöntemlerini kullanarak değişik uygulamaları başarıyla sonuçlandırıyorlar. Suda çözünmeyen gıda malzemelerini süzmeyle arındırmaları, katı katı karışımlarını (Taş-Buğday-Saman karışımı ) su yardımıyla bileşenlerine ayırmaları, yere düşen bir iğneyi mıknatıs yardımıyla bulmaya çalışmaları, söz konusu uygulamalara birkaç örnektir. Buzdolabındaki reçelin dibine toplanan şekerin, ısıtılarak tekrar eski haline gelebileceğini geçmişteki gözlemlerinden elde etmiş oldukları deneyimlerle, göreneklerle biliyorlar. Özkütle, Erime, Donma. Çözünme, Kaynama noktası, Genleşme, İletkenlik, Esneklik gibi maddenin ayırt edici özelliklerinin avantajlarından da faydalanıyorlar. Basıncın kaynama noktasına etkilerinin farkında olmadıkları halde, zor pişen gıda malzemelerinin düdüklü tencerede daha kolay pişeceğini, daha tasarruflu ve daha lezzetli olacağını biliyorlar. Nemden hangi malzemelerin zarar görebileceklerini ve bu malzemelerinin nemden koruma yollarını biliyor ve buna özen gösteriyorlar. Malzemeleri sıcakta, soğukta, nemde bozunanlar ve bozunmayanlar olmak üzere müthiş bir sınıflandırma yapıyorlar. Sıcağı belirlemede ve ayarlamada bir termometre gibi, evin değişik bölümlerindeki nemi bir higrometre gibi belirleyebiliyorlar

Zararlı kemirici hayvanlara, mikroorganizmalara, sineklere ve böceklere karşı mücadeleyi de öğrenmişler. Mobilya ve giyecekleri zararlı hayvanlardan korumak için naftalinden faydalanırlar. Sinek ve böceklerin hangi ortamda yaşamayı sevdiklerini, bu hayvanlara karşı gerekli önlemlerin neler olduğunu tecrübe edinmişler. Mevsimlik et ve sebzeleri, mevsimlerinin dışında da kullanabilecekleri hale getirmeyi öğrenmişler.

Çok iyi gözlem yapma ve uygulama yeteneğine sahip kimyacı annelerimiz için önemli olan, yaptıkları işin istenilen boyuta sonuçlanmasıdır. Bilimsel veya göreneksel olması onları fazla ilgilendirmemektedir.